Wat betekent fiscaal resident worden in Spanje?

17.11.2022

Als je voor langere tijd of definitief in Spanje woont en er je belastingen gaat betalen, krijg je de status van fiscaal resident. Dit is wat anders dan de “residencia” hebben, het certificado de registro

Wanneer ben je fiscaal resident in Spanje?

In 1992 ging de huidige Spaanse belastingwet van kracht. Hierin is ook geregeld wanneer je belasting moet betalen in Spanje. Doorslaggevend hierbij is of je in een kalenderjaar meer wèl, dan niet in Spanje hebt gewoond. Met andere woorden, als je 183 dagen in een kalenderjaar, of meer, in Spanje hebt gewoond, ben je er belastingplichtig. Die dagen hoeven niet aaneengesloten te zijn.

Daarnaast ben je belastingplichtig in Spanje als de kern van je financiële belangen zich in het land bevindt. Dit betekent dat als je de 183 dagen niet haalt omdat je veel op reis bent, maar je werkt bijvoorbeeld voor een Spaans bedrijf met uitsluitend vestigingen in Spanje, je er toch belasting af moet dragen.

Ook ben je ook belastingplichtig als je partner (met wie je een officiëel verbond aan bent gegaan) en/of minderjarige kinderen permanent in Spanje wonen. En tenslotte worden er nog een aantal andere factoren bekeken, zoals waar je permanente woning is en waar je ingeschreven bent, waar ben je verzekerd, waar ga je naar de dokter en waar neem je deel aan het sociale leven.

Onduidelijkheid over fiscaal resident worden in Spanje

Het kan natuurlijk zijn dat je om wat voor reden dan ook in Spanje aangemerkt wordt als fiscaal resident voor een bepaald kalenderjaar, en tijdens hetzelfde jaar nog belastingplichtig was in Nederland of België. De kans hierop is overigens erg klein. Nederland en België hanteren namelijk erg strenge voorwaarden om iemand als fiscaal resident aan te merken. Als je voldoet aan de voorwaarden om in Spanje fiscaal resident te zijn, is de kans niet zo groot dat je in Nederland of België ook voldoet aan de voorwaarden die daar gelden.

Voor het geval zich dit toch voordoet, zijn er tussen Spanje enerzijds en Nederland en België anderzijds dubbele belastingverdragen gesloten. Deze verdragen voorkomen dat je twee keer belasting betaalt voor hetzelfde. Eerst kijkt men in welk land je vast woont of voor lange termijn een woning aanhoudt. Is dit in beide landen, dan kijkt men waar je de meeste economische en persoonlijke belangen hebt.

Fiscaal woonplaatsattest

Als dan duidelijk is waar je uiteindelijk fiscaal resident bent, vraag je bij de belastingdienst in het land waar je belasting betaalt een certificaat op van fiscaal residentschap, en dat lever je dan weer in bij de belastingdienst van het land waar je geen belasting betaalt, maar wel aan bent geslagen.

Als je fiscaal resident in België bent, heb je daarvoor een “Fiscaal woonplaatsattest” van de FOD Financiën nodig (meer informatie, zie hier). Fiscale residentie in Nederland toon je aan met een “inkomensverklaring kwalificerend buitenlands belastingplichtige” van de belastingdienst (voor meer informatie, klik hier). Dit laatste document kan je zelf downloaden en invullen van de website van de belastingdienst. Het is ook in het Spaans beschikbaar. Als je tenslotte in Spanje belasting betaalt, kan je dat aantonen met de certificado de residencia fiscal. Voor meer informatie, klik hier.

Schijnemigratie

Een schijnemigratie is een voorgewende emigratie om de belastingen te ontduiken. Als je binnen een jaar terugkeert naar Nederland, gaat de Nederlandse belastingdienst ervan uit dat je nooit weg bent geweest. Ze zullen er dan alles aan doen om je al je belastingen over die periode in Nederland te laten betalen. De bewijslast dat je wel degelijk bijna een jaar weg bent geweest, ligt dan bij jou.

Wat is het verschil tussen fiscaal resident en residencia

Wanneer dat je ingeschreven staat als buitenlandse inwoner (in de volksmond heet dit dat je de residencia hebt), is NIET hetzelfde als fiscaal resident zijn. De residencia heeft te maken met je verblijfsstatus, terwijl fiscaal residentschap te maken heeft met de verplichting belasting af te dragen.

Dat gezegd zijnde, op het moment dat je je inschrijft als buitenlandse inwoner (“de residencia aanvraagt”), ben je ook bekend bij de belastingdienst (het agencia tributaria van het ministerie van financiën, hacienda). De belastingdienst gaat er vanaf dat moment ook vanuit dat  je belastingplichtig bent.

De bewijslast hierbij is omgekeerd. Als blijkt dat je niet belastingplichtig bent, is het aan jou om dit aan te tonen. Je kan dan dus bijvoorbeeld aantonen minder dan 183 dagen in Spanje te zijn geweest. Dat kan aan de hand van vliegtuigtickets, facturen van overnachtingen elders, maar bijvoorbeeld ook door middel van je water- of electriciteitsrekening van je woning in Spanje, waar uit blijkt dat er geen verbruik was en dat je er dus niet verbleef.

Inschrijven bij de belastingdienst

Zoals hierboven al is gezegd, normaal gesproken geeft de Policía Nacional je gegevens door aan de Agencia Tributaria als je de certificado de registro aanvraagt (de “residencia“). In sommige gevallen gaat dit niet helemaal goed. Bijvoorbeeld omdat je het certificado de registro niet aan hebt gevraagd. In dat geval moet je jezelf nog inschrijven. Dat doe je dan door middel van formulier modelo 030 van de belastingdienst.

Wat betekent het nu om fiscaal inwoner van Spanje te zijn?

Nu duidelijk is wanneer je belastingplichtig bent in Spanje, is het tijd om te kijken naar wat dat dan precies inhoudt. Er zijn natuurlijk belastingen die iedereen moet betalen, ongeacht hun fiscale woonplaats, bijvoorbeeld BTW (IVA) als je op vakantie in Spanje wat koopt.

Het belangrijkste voorbeeld van belastingen die iedereen betaalt, ongeacht hun fiscale woonplaats, zijn degene die met onroerend goed te maken hebben. Denk daarbij bijvoorbeeld aan IBI (de gemeentelijke onroerendgoedbelasting) en de afvalbelasting die volledig gelijk zijn voor een fiscaal resident en voor mensen met een tweede woning in Spanje.

Ook betalen beide groepen belastingen op de aan- en verkoop van vastgoed, hoewel er hier wel een verschil bestaat tussen de aanslag die fiscaal residenten krijgen, en die van niet-residenten. En beide groepen betalen ook de impuestos sobre patrimonio, of vermogensbelasting, als het bezit in Spanje meer waard is dan €700.000 (in Catalonië €500.000). Net als bij de belastingen op aan- en verkoop bestaat er hier een verschil tussen fiscaal residenten en no residentes waar we in een volgende blog wat verder op in zullen gaan.

Het fiscaal residentschap houdt in eerste instantie in dat je in Spanje belasting betaalt over al je inkomsten wereldwijd. Dit is de IRPF, impuestos sobre la renta de personas físicas. 

Disclaimer
De informatie in deze blog is uitsluitend bedoeld voor algemene informatiedoeleinden. Hoewel we ernaar streven de informatie up-to-date en correct te houden, geven we geen verklaringen of garanties van welke aard dan ook, expliciet of impliciet, over de volledigheid, nauwkeurigheid of betrouwbaarheid, met betrekking tot deze informatie voor welk doel dan ook. Elk vertrouwen dat je stelt in dergelijke informatie is daarom strikt op eigen risico. Wij zijn geen expert op fiscaal en juridisch gebied. Je dient dus zelf alle informatie zelf te controleren op volledigheid en correctheid. Wij adviseren je daarom nadrukkelijk om een geregistreerde advocaat in de arm te nemen om je hierin te laten ondersteunen. Wij kunnen je, indien je dat wenst, een Nederlandstalige advocaat aanbevelen, die woont en werkt in Spanje